به طور خلاصه، اگر جایی به شما وعده سودهای کلان در ازای سرمایه‌گذاری داده شد ( مثلا سودی بیشتر از ماهیانه ۱۰ درصد)، احتمالا با یک کلاهبرداری پانزی رو به رو هستید که قصد به چنگ آوردن سرمایه‌ای که شما یک عمر برای آن تلاش کرده‌اید را دارد. با ایران درگاه همراه باشید تا جزییات این نوع کلاهبرداری را بررسی کنیم.
شیوه کار یک کلاهبرداری پانزی به شکل زیر است :
در ابتدا باید تعدادی سرمایه‌گذار جذب شوند، و سودهایی که به آن‌ها وعده داده شده در موعد مقرر پرداخت شوند.
پس از جذب اعتماد سرمایه‌گذاران اولیه، افراد بیشتری وارد این سرمایه‌گذاری می‌شوند. حال با استفاده از پول افراد قبلی، سود سرمایه‌گذاران جدید پرداخت می‌شود.
کلاهبرداری پانزی تا کجا ادامه پیدا می کند؟
این کلاهبرداری معمولا تا جایی ادامه پیدا می‌کند که یا سرمایه‌گذار جدیدی پیدا نشود، و در نتیجه کلاهبرداران در پرداخت سود قدیمیترها با مشکل رو به رو شوند، یا اینکه پولی که از ابتدا مد نظر کلاهبرداران بوده جمع شود و شرکت کلاهبردار و سرمایه شما به یکباره ناپدید شوند.
بر این اساس، طول عمر یک طرح پانزی به طور میانگین حدود ۲ سال است.
چرخه اصلی در همه طرح‌های پانزی:
۱- تبلیغات فریبنده
در ابتدا با تبلیغات کاذب (معمولا در اینترنت یا شبکه اجتماعی)، چند نفر جذب سیستم می‌شوند و مقدار کمی سرمایه‌گذاری می‌کنند. همچنین بعضی از طرح‌های پانزی روش‌های بازاریابی هم در پیش می‌گیرند که اگر یک کاربر عضو جدید وارد سیستم کند، سودش بیشتر خواهد شد.
۲- واریز سودهای اولیه و جلب اعتماد
سودها به طور مرتب واریز می‌شود تا اعتماد بیشتری برای مبالغ بیشتر و سرمایه‌گذاران جدید جلب شود. این سودها یا با استفاده از پول سرمایه‌گذاران جدید و یا از سرمایه اولیه طراح پرداخت می‌شود.
۳- ورود حجم زیادی از سرمایه
پس از جلب شدن اعتماد افراد، موج عظیمی از سرمایه به سیستم وارد می‌شود. سرمایه‌گذاران قدیمی هم پول بیشتری سرمایه‌گذاری کرده و حتی دوستان و آشنایان نزدیک خود را به طرح دعوت می‌کنند. در این مرحله تعصبات کورکورانه موجب می‌شود برخی از سرمایه‌گذاران، حتی اقدام به دریافت وام یا قرض سنگین و حتی فروش خانه یا اتومبیل خود کنند.
۴- فروپاشی طرح
موارد ۱ تا ۳ چندین بار تکرار می‌شوند تا اینکه دیگر سرمایه‌گذار جدیدی وجود نداشته باشد یا مقدار زیادی پول جمع شده باشد. پس از آن، طراح پول‌ها را برداشته و ناپدید می‌شود.
تفاوت‌های طرح پانزی و هرمی
- طرح پانزی مدعی سرمایه‌گذاری پول‌ها در بازار است اما در طرح هرمی با یک‌سری محصول یا خدمات طرف هستیم.
- طرح پانزی می‌تواند شبکه‌ای نباشد اما طرح هرمی شبکه‌ای است، به این صورت که اعضای قدیمی، اعضای جدیدتر را دعوت می‌کنند.
- طرح پانزی کاملا کلاهبرداری است و قانون با آن برخورد می‌کند اما طرح هرمی با اینکه از اساس مشکل دارد، می‌تواند قانونی هم باشد.
استخراج یا ماینینگ ابری (Cloud mining)
بخش بزرگی از کلاهبرداری‌های پانزی در حوزه ارزهای دیجیتال به وب‌سایت‌های ماینینگ ابری اختصاص دارند که ادعا می‌کنند با پول سرمایه‌گذاران اقدام به استخراج ارزهای دیجیتال می‌کنند. اغلب این سایت‌ها از روش پانزی استفاده می‌کنند و از سود سرمایه‌گذاران جدید به سرمایه‌گذاران قدیمی سود پرداخت می‌کنند. سودهای نجومی و تضمینی بدون در نظر گرفتن ریسک‌های استخراج، عدم شفافیت در نحوه کار، عدم وجود آدرس یا شماره تلفن معتبر و … از نشانه‌های طرح‌های پانزی ماینینگ هستند.
ماینینگ ابری امکان‌پذیر است اما یک سایت معتبر در ماینینگ ابری، فقط قدرت هش می‌فروشد نه اینکه مدعی سود نجومی تضمینی با نرخ ثابت و منظم باشد.
